نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی دانشگاه مازندران

2 دانشیار دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه فردوسی مشهد

3 هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد

4 هیات علمی پزوهشگاه تربیت بدنی

چکیده

پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی یک دوره برنامه تمرینی منتخب بر برنامه‌ریزی و حل مسئله کودکان مبتلابه اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی انجام شد. بدین منظور، 40 دانش‌آموز پسر 7 تا 11 سال از مدارس ابتدای ناحیه 6 شهر مشهد و به صورت نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند. تشخیص اختلال با استفاده از فرم‌های SNAP-IV و CBCL و مصاحبه بالینی صورت گرفت. شرکت‌کنندگان به‌طور تصادفی به دو گروه (تجربی و کنترل) تقسیم شدند. گروه تجربی برنامه تمرین منتخب را به مدت 24 جلسه و هر جلسه 90 دقیقه، دریافت کردند. گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکرد. آزمودنی‌ها قبل و بعد از تمرین به‌وسیله تکلیف برج لندن، ارزیابی شدند. تحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری صورت گرفت. نتایج نشان داده عملکرد کودکان گروه تجربی در برنامه‌ریزی و حل مسئله، تفاوت معنی‌داری با گروه کنترل داشت (p<0.05)؛ بنابراین، برنامه تمرینی با شیوه ارائه‌شده در این تحقیق بر برنامه‌ریزی و حل مسئله کودکان مبتلابه اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی تأثیر داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effect of a period of selected training program on planning and problem solving of children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder

نویسندگان [English]

  • Mozhgan Memarmoghaddam 1
  • Mehdi Sohrabi 3
  • Ali Mashhadi 3
  • Ali Kashi 4

چکیده [English]

The aim of the current study was to examine effectiveness of period of selected exercise program on planning and problem solving of children with ADHD. To do so, 40 male students aged 7-11 years were selected from area 6 in Mashhad’s primary schools and voluntary sampling. SNAP–IV, CBCL and clinical interviews were employed to diagnose ADHD. The participants were randomly assigned to the two groups (experimental and control group). experimental group received selected exercise program for 24 sessions, 90 minutes per session. The control group didn’t receive any intervention. Before and after training all participants were assessed with Tower of London Task. The data were analyzed using MANCOVA. The results demonstrated that The performance of the children of experimental group regarding planning and problem solving showed significant difference compared with the control group (p<0.05). So, selected exercise program helps to improve planning and problem solving in children with ADHD.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attention Deficit Hyperactivity Disorder
  • Selected training program
  • Planning
  • problem solving
1) عابدی احمد، ملک‌پور مختار، مولوی حسین، عریضی حمیدرضا، امیری شعله. مقایسۀ کارکردهای اجرایی و توجه در کودکان پیش‌دبستانی دچار ناتوانی‌های یادگیری عصب روان‌شناختی‌/ تحولی با کودکان عادی. فصل‌نامۀ تازه‌های علوم شناختی. 1387؛ 10‌(2): 49ـ‌38.
2) Barkley R A. ADHD and the nature of self-control. New York: Guilford Press; 2005.
3) Seidman L J. Neuropsychological functioning in people with ADHD across the lifespan. Clinical Psychology Review. 2006; 26: 466–85.
4) مشهدی علی، حسین‌زاده ملکی زهرا. نقش و جایگاه کنش‌های اجرایی در اختلال‌های عصب تحولی ADHD و ASD. اولین همایش ملی یافته‌های علوم شناختی در تعلیم و تربیت؛ 1390. 
5) Davidson M C, Amso D, Anderson L G, Diamond A. Development of cognitive control and executive functions from 4 to 13 years: Evidence from anipulations of memory, inhibition, and task switching. Developmental Neuropsychology. 2006; 18: 275-90.
6) مشهدی علی، رسول‌زاده طباطبایی کاظم، آزاد فلاح پرویز، سلطانی‌فر عاطفه. توانایی برنامه‌ریزی و سازمان‌دهی در کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه ـ فزون‌کنشی. نشریۀ مطالعات تربیتی و روان‌شناسی. 1389؛ 11: 70ـ151.
7) Lazeron R H, Rombouts S A, Machielsen W C, Scheltens P, Witter M P, Uylings H B, et al. Visualizing brain activation during planning: The Tower of London test adapted for functional MR imaging. AJNR. 2000; 21(8): 1407–14.
8) Unterrainer J M, Owen A M. Planning and problem solving: From neuropsychology to functional neuroimaging. Journal of Physiology. 2006; 99(4-6): 308–17.
9) Rommel A S, Halperin J M, Mill J, Asherson P H, Kuntsi J. Protection from genetic diathesis in attention-deficit/hyperactivity disorder: Possible complementary roles of exercise. J Am Acad Child Psy. 2013; 52(9): 900-10.
10) Wigal S H, Emmerson N, Gehricke J G, Galassetti P. Exercise: Applications to childhood ADHD. J Atten Disord. 2012; 12(1): 1-12.
11) Neudecker C H, Mewes N, Reimers A K, Woll A. Exercise interventions in children and adolescents with ADHD: A systematic review. J Atten Disord. 1087054715584053, first published on May 11, 2015: 1-18. 
12) Asato M R, Sweeney J A, Luna B. Cognitive processes in the development of TOL performance. Europsychologia. 2006; 44(12): 2259–69.
13) Gapin J, Etnier J L. The relationship between physical activity and executive function performance in children with attention-deficit hyperactive disorder. J Sport Exercise Psy. 2010; 32: 753-63.
14) Molloy G N. Chemicals, exercise and hyperactivity: A short report. International Journal of Disability, Development and Education. 1989; 36(1): 57-60.
15) Aaron T P, Shih CH, Whedon M, Williams L M, Davis M E, Henning D A, et al. The effect of acute exercise on cognitive performance in children with and without ADHD. Journal of Sport and Science. 2015; 4: 97-104.
16) Smith A L, Hoza B, Linnea K, McQuade J D, Tomb T, Vaughn A J, et al. Pilot physical activity intervention reduces severity of ADHD symptoms in young children. J Atten Disord. 2013; 17(1): 70-82.
17) Bussing R F, Harwood M H, Garvan C W, Eyberg S M. Parent and teacher SNAP-IV rating of attention deficit hyperactivity disorder symptoms: Psychometric properties and normative ratings from school district sample. Assessment. 2008; 15: 317-28.
18) Achenbach T M, Rescorla L A. Mulicultural understanding of child and adolescent sychopathology: Implications for mental health assessment. 4th ed. New York: Guilford Press; 2007. P. 253-72.
19) آشا‌شریفی حسن. نظریه و کاربرد آزمون‌های هوش و شخصیت. چاپ چهارم. تهران: انتشارات سخن؛ 1390. ص 55ـ545.
20) مشهدی علی. بررسی کنش‌های اجرایی و تأثیر شیوه‌های درمان‌گری (دارو‌ درمان‌گری، آموزش کنش‌های اجرایی و ترکیب این 2 مداخله) در افزایش کنش‌های اجرایی و کاهش نشانه‌های بالینی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه‌/ فزون‌کنشی. پایان‌نامۀ دکتری. تهران: دانشگاه تربیت مدرس؛ 1388.
21) خدادادی محمد، مشهدی علی، امانی حمید. نرم‌افزار آزمون برج لندن. تهران: مؤسسۀ پژوهش‌های علوم رفتاری سینا؛ 1388‌.
22) Lezak M D, Howieson D B, Loring D W, Hannay H J. Neuropsychological assessment. 4th ed. New York: Oxford University Press; 2004.
23) Kang K D, Choi J W, Kang S G, Han D H. Sports therapy for attention, cognitions and sociality. Int J Sports Med. 2011; 32: 953–9.
24) Verret C, Guay M C, Berthiaume C, Gardiner P, Beliveau L. A physical activity program improves behavior and cognitive functions in children with ADHD: An exploratory study. J Atten Disord. 2012; 16: 71-80.
25) صاحبان فاطمه، امیری شعله، کجباف محمدباقر، عابدی احمد. بررسی اثر کوتاه‌مدت آموزش کارکردهای اجرایی بر کاهش نشانه‌های کمبود توجه و بیش‌‌فعالی در دانش‌آموزان پسر دورۀ ابتدایی شهر اصفهان. نشریۀ تازه‌های علوم شناختی. 1389؛ (1) : 8ـ52.
26) دهقان فائزه، بهنیا فاطمه، امیری نسرین، پیشیاره ابراهیم، صفر‌خانی مریم. بررسی تأثیر استفاده از تمرینات ادراکی ـ حرکتی بر اختلالات رفتاری کودکان 8ـ5 ‌سالۀ مبتلا به اختلال کمبود توجه ـ بیش‌فعالی. نشریۀ تازه‌های علوم شناختی. 389؛ 112(3): 96ـ82.
27) Chang Y K, Tsai C H, Hung T M, So E, Chen F T, Etnier J L. Effects of acute exercise on executive function: A study with a tower of London task. Journal of Sport & Exercise Psycholog. 2011; 33: 847-65.
28) Newman S D, Greco J A, Lee D. An fMRI study of the Tower of London: A look at problem structure differences. Brain Research. 2009; 1286: 123–32.
29) Yanagisawa H, Dan I, Tsuzuki D, Kato M, Okamoto M, Kyutoku Y, et al. Acute moderate exercise elicits increased dorsolateral prefrontal activation and improves cognitive performance with Stroop test. NeuroImage. 2010; 50(4): 1702–10.
30) Culbertson W C, Zillmer E A. Tower of London Drexel University. 2nd ed (TOLDX). Multi-Health Systems; 2005. Inc.
31) Zook N A, Davalos D B, DeLosh E L, Davis H P. Working memory, inhibition,and fluid intelligence as predictors of performance on Tower of Hanoi and London tasks. Brain and Cognition. 2004; 56(3): 286–92.
32) Kubitz K, Pothakos K. Does aerobic exercise decrease brain activation? Journal of Sport & Exercise Psychology. 1997; 19: 291-301.
33) Hillman C H, Snook E M, Jerome G J. Acute cardiovascular exercise and executive control function. International Journal of Psychophysiology. 2003; 48: 307-14.