نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد رفتار حرکتی دانشکده علوم ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

2 دانشیار گروه رفتار حرکتی دانشگاه اصفهان

3 انکولوژیست پرتویی، بخش رادیوتراپی، بیمارستان میلاد اصفهان و دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

چکیده

خودپندارۀ بدنی، سازۀ روانی بسیار مهمی است که در زنان ماستکتومی­شده، به­شدت تضعیف می­شود. پژوهش حاضر به­منظور تعیین تأثیر فعالیت­های منتخب هوازی بر خودپندارۀ بدنی زنان مبتلا به سرطان پستان   ماستکتومی­شدۀ تحت رادیوتراپی انجام گردید. 40 بیمار مبتلا به سرطان پستان که پس از پیش­آزمون خودپندارۀ بدنی به­صورت تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل با تعداد مساوی در هر گروه تقسیم شدند، جامعۀ آماری پژوهش را تشکیل دادند. شرکت­کنندگان در گروه تجربی طی 25 جلسۀ 20 تا 30 دقیقه­ای به تمرینات هوازی منتخب پرداختند. پس از اتمام جلسات تمرینی، از شرکت­کنندگان پس­آزمون خودپندارۀ بدنی گرفته شد. به­منظور تحلیل داده­هااز آزمون تی مستقل در سطح (P<0.05) استفاده گردید. نتایج نشان می­دهد که در گروه تجربی، خودپندارۀ بدنی کلی و خرده­مقیاس­های آن پیشرفت داشته است؛ در­حالی که در گروه کنترل، تغییر قابل­ملاحظه­­ای در خودپندارۀ بدنی کلی و خرده­مقیاس­های آن مشاهده نمی­شود. با توجه به نتایج پژوهش حاضر به کاردرمانان توصیه می­شود که در مراکز درمانی، از فعالیت­های هوازی مناسب به­عنوان درمان کمکی عوارض روحی ـ روانی ناشی از جراحی ماستکتومی، به­ویژه بهبود خودپندارۀ بدنی بهره گیرند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effects of selected aerobic activities on body self-concept of women with breast cancer undergoing radiotherapy post mastectomy

نویسندگان [English]

  • Elham Talebi 1
  • Ahmadreza Movahedi 2
  • Ali Reza Amooheydari 3
  • Elaheh Talebi 1

2 University of Isfahan

چکیده [English]

Self-concept is an important psychological construct that is progressively weakened in women with breast cancer undergoing radiotherapy post Mastectomy. The aim of study was to investigate the effect of selected aerobic exercises on body self-concept of women with breast cancer undergoing radiotherapy post Mastectomy. The method of study was quasi-experimental with pre-post tests and control-experimental group. Participants were 40 women with breast cancer, whom were divided to two groups following body self-concept test. Participants of the experimental group took part in aerobic exercise program for 25 sessions, 20-30 minutes in each session. Following the experimental period, both groups took the body self-concept test. To analyze data, independent t test (P<0.05) was used. Body self-concept and its subscales showed improvement across the experimental period in the exercise group compared to the control group. According to the findings of our study, it has been demonstrated that selected aerobic exercises have positive effects on improvement of body self-concept in women with breast cancer undergoing radiotherapy post mastectomy. Physiotherapists of the clinical centers are recommended to use the selected aerobic exercises to help women with breast cancer undergoing radiotherapy post mastectomy improve their mental health specifically their body self-concept.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aerobic Exercise
  • Body self-concept
  • Mastectomy
  • Radiotherapy
1) فاضل اعظم، تیرگری بتول، مخبر نغمه، کوشیار محمد­مهدی، اسماعیلی حبیب­اله. بررسی تأثیر ماستکتومی بر خلق و کیفیت زندگی در مبتلایان به سرطان پستان. نشریۀ دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی ـ درمانی شهید صدوقی یزد. 1387؛ 16(3): 36ـ28.
2) صفایی کشتگر محمد­رضا، استین راب. سرطان پستان. مترجمان: اکبری عطیه­، برزگر مریم­، اکبری محمد­اسماعیل. تهران: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی؛ 1389.  ص 25-67.
3) Cash T F. Body-image affect: Gestalt versus summing the Parts. Perceptual and Motor Skills. 1989; 69(1): 17-8.
4) Cash T F. Body-image attitudes: Evaluation, investment, and affect. Perceptual and Motor Skills. 1994; 78(3): 1168-70.
5) Rowe D A, Benson J, Baumgartner T A. Development of body selfimage questionnaire. Measurement in Physical Education and Exercise Science. 1999; 3(3): 247-233.
6) Marsh H W, Peart N. Competitive and cooperative physical fitness training programs for girls: Effects on physical fitness and on multidimensional self-concepts. J Sport Exerc Psychol. 1988; 10: 407-390. 
7) Luckman J, Sorenssen K C. Core principles & practice of medical surgical nursing. 14th ed. Philadelphia: W.B. Saunder Co; 1996. p. 1352-1276.
8) White C. Body images in oncology. In T. Cash, & T. Pruzinsky (Eds.), Body image: A handbook of theory, research, and clinical practice. New York: The Guilford Press. 2002. p. 386-379.
9) چارلز آگوست بوچر، دبورا آ وست. مبانی تربیت­بدنی و ورزش. مترجم: آزاد احمد. چاپ چهارم. تهران: نشر دانش­افروز؛ 1383.  ص 24.
10) Paffenbarger R S, Wing A L, Hyde R T. Physical activity as an index of heart attack in college alumni. Am J Epidemiol. 1978; 108: 161-75. 
11) Siscovick D S, Weiss N S, Hallstrom A P, Inui T S, Peterson D R. Physical activity and primary cardiac arrest. Am J Med Assoc. 1982; 248(23): 3117-3113.
12) Winningham S, McKenney-Tedder L, Schwager P, Liebman M. A nursing rehabilitation program for women with breast cancer receiving adjuvant chemotherapy. Oncol nurs Forum. 1994; 21: 907-899. 
13) جانی قربان پوده مژگان. بررسی‌ تأثیر مشاوره‌ به­شیوۀ‌ شناختی‌ رفتار‌ی‌ بر تغییر‌ات‌ تصویر ذ‌هنی‌ ‌از جسم‌ در زنان‌ ماستکتومی­شدۀ‌ مر‌اجعه­کننده‌ به‌ بیمارستان‌ سید‌الشهد‌ای ‌اصفهان. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد. اصفهان: دانشگاه علوم پزشکی اصفهان؛ 1382.
14) قدیری فرهاد، ماشا­الهی اکرم، جابری­مقدم علی­اکبر. اثر یک دوره تمرین مقاومتی بر خودپندارة بدنی و کارکرد بدنی پسران­ 13 تا 18سالة فلج مغزی شهر تهران. دو­فصل­نامۀ پژوهش در مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. 1390؛ 1(1): 26ـ13.
15) قاسمی عبداله، مؤمنی مریم. بررسی مقایسه­ای تصویر بدنی زنان یائسۀ ورزشکار و غیرورزشکار. نشریۀ سالمندی ایران. 1388؛ 4­(13): 85ـ78.
16) شهباز­زادگان بیتا، فرمانبر ربیع­اله، قنبری عاطفه، عطرکار روشن زهرا، ادیب معصومه. بررسی تأثیر یک دوره فعالیت منظم ورزشی بر عزت­نفس سالمندان ساکن در خانۀ سالمندان شهر رشت. نشریۀ دانشگاه علوم پزشکی اردبیل. 1387؛ 2(4): 93­ـ387.
17) جوادیان صراف نصراله، امامی تکتم. اثر روش­های تمرینی ایروبیک و یوگا بر مؤلفه­های خود­توصیفی بدنی دانشجویان دختر. نشریۀ اصول بهداشت روانی. 1387؛10(3): 30ـ221.
18) زرشناس ساره، کربلایی نوری اشرف، حسینی علی، رهگذر مهدی، ­مشتاق نهاله. تأثیر ورزش هوازی بر نگرش زنان در­مورد تصویر بدنی. نشریۀ توانبخشی. 1389؛ 11­(2): 20ـ15.
19) Moreira H, Canavarro M C. A longitudinal study about the body image and psychosocial adjustment of breast cancer patients during the course of the disease. Eur J Oncol Nurs. 2010; 14: 270-263.
20) White C. Body image dimensions and cancer: A heuristic cognitive behavioural model. Psychooncology. 2000; 9: 192-183. 
21) Sims A. Delusions and other erroneous ideas. In ­A, Sims (Ed.), Symptoms in the mind: An introduction to descriptive psychopathology. London, UK: Baillière Tindall; 1988. p. 129-111.
22) Asci F H. The effects of physical fitness training on trait anxiety and physical self-concept of female university students. J Sport Exerc Psychol. 2003; 4(3): 264-255.
23) بهرام عباس، عبدالملکی زهرا، صالح صدق­پور بهرام. فرم کوتاه پرسش­نامۀ خودتوصیفی بدنی. نشریۀ رفتار حرکتی. 1391؛ 11: 34ـ13. 
24) Marsh H W, Martin A, Jackson S. Introducing a short version of the physical self-description questionnaire: New strategies, short-form evaluative criteria, and applications of factor analyses. Journal of Sport and Exercise Psychology. 2010; 32: 482-438. 
25) Burgess G, Grogan S, Burwitz L. Effects of a 6-week aerobic dance intervention on body image and physical self-perceptions in adolescent girls. Body Image. 2006; 3(1): 66-57.
26) Marsh H W, Redmayne R S. A multidimensional physical self-concept and it is relation to multiple components of physical fitness. J Sport and Exer Psychol. 1994; 16: 55-43.
27) اسمعیلی محمد­رضا. اصول عمومی فعالیت­های جسمانی. تهران: نشر دانش­افروز؛ 1382.  ص150-120.
28) بهرام عباس، شفیع­زاده محسن. تعیین اعتبار و پایایی پرسش­نامۀ خودپنداره و بررسی عوامل مؤثر بر آن در          دانش­آموزان مقاطع مختلف تحصیلی شهر تهران، طرح پژوهشی. تهران: پژوهشکدۀ تربیت­بدنی و علوم ورزشی؛ 1383. 
29) Marsh H W. Physical fitness self-concept: Rrelation of physical fitness to feel and technical indicators for boys and girls aged 9-15. J Sport and Exercise Psychology. 1993; 15; 206-184. 
30) Pajares F. Current directions in self-efficacy research. Advances in motivation and achievement. Greenwich­, CT: JAI Press. 2001; 10: 49-1.
31) Banfield S S, McCabe M P. An evaluation of the construct of body image. Adolescence. 2002; 37: 393-373. 
32) Wharton C M, Adams T. Weight loss practices and body weight perceptions among US college. Students Journal of American College Health. 2008; 56: 584-579.
33) قاسمی عبد­اله، مؤمنی مریم، خانکه حمید­رضا. مقایسۀ تصویر بدنی معلولین ورزشکار با معلولین و غیر­معلولین      غیر­ورزشکار مرد. نشریۀ توانبخشی. 1388؛ 10­(4): 31ـ26.
34) Delinsky S S, Wilson G T. Mirror exposure for the treatments of body image disturbance. Int J Eat Disord. 2006; 39(2): 108-16. 
35) Jasen A, Bollen D, Tuschen-caffier B, Rosef A, Tanghe A, Breat A. Mirror exposure reduce body dissatisfaction and anxiety in obese adolescents. Appetite. 2008; 51: 217-214. 
36) Landass J A. The effect of aerobic exercise on self-efficacy perceptions­, body­­–esteem, anxiety and depression­­. Doctoral dissertation. NY: Hofstra University; 2005­.
37) افتخاری فرشته، رجبی حمید، شفیع­زاده محسن. اثر شرکت در کلاس­های ورزشی فصل تابستان بر برخی عوامل آمادگی جسمانی و حرکتی، ترکیب بدنی و خودپندارۀ بدنی دختران نوجوان. نشریۀ علوم حرکتی و ورزش. 1386؛ 9: 28ـ15. 
38) Nye S, Cash T F. Outcomes of mineralization cognitive-behavioral body image therapy with eating disordered women treated in a private clinical practice. International Journal of Eating Disorders. 2006; 39(1): 40-31.
39) Strelan P, Mehaffey S J, Tiggemann M. Self-Objectification and eastern in young women: The mediating role of reasons for exercise. Sex Roles. 2003; 48(1); 95-89.
40) MacDonald T. The relative effectiveness of aerobic exercise and yoga in reducing depression symptoms among female clinical sample. Master dissertation. Clinical psychology. NS: Acadia University; 2006.