نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رفتار حرکتی دانشگاه فردوسی مشهد

2 هیات علمی دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه فردوسی مشهد

3 هیات علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد

4 هیات علمی پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامۀ تمرینی منتخب بر حافظۀ کاری کودکان مبتلا به ADHD انجام گرفت. 40 دانش‌آموز پسر 7 تا 11 سال از مدارس ابتدایی ناحیۀ شش شهر مشهد انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه (تجربی و کنترل) قرار گرفتند. تشخیص ADHD با استفاده از برگه‌های SNAP- IV و CBCL و مصاحبۀ بالینی صورت گرفت. گروه تجربی برنامۀ تمرینی منتخب (شامل تمرینات ادراکی ـ حرکتی و تمرینات هوازی) را به­مدت 24 جلسه و هر جلسه 90 دقیقه اجرا؛ اما گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌ای را دریافت نکرد. آزمودنی‌ها قبل و پس از تمرین به‌وسیلۀ آزمون‌های فراخنای ارقام وکسلر و بلوک‌های تپندۀ کورسی ارزیابی شدند و تحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند­متغیره صورت گرفت. نتایج نشان می­دهد عملکرد کودکان گروه تجربی در حافظۀ کلامی (که از طریق آزمون فراخنای ارقام وکسلر ارزیابی گردید) تفاوت معناداری با گروه کنترل دارد (P<0.05). همچنین، بر مبنای یافته­ها تفاوت معنا‌داری در آزمون بلوک‌های تپندۀ کورسی بین گروه تجربی و کنترل مشاهده می­شود (P<0.05)؛ بنابراین، برنامۀ تمرینی منتخب به بهبود حافظۀ کاری در کودکان مبتلا به ADHD کمک می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effects of a period of selected training program on the working memory of children with attention deficit hyperactivity disorder

نویسندگان [English]

  • Mozhgan Memarmoghaddam 1
  • Hamid Reza Taheri 2
  • Mehdi Sohrabi 2
  • Ali Mashhadi 3
  • Ali Kashi 4

چکیده [English]

The aim of this study was to examine the effectiveness of selected training program on working memory of children with ADHD. The participants were 40 male students, aged 7-11 years, selected from area 6 of Mashhad’s primary schools. SNAP–IV, CBCL and clinical interviews were employed to diagnose ADHD. The participants were randomly assigned into two groups (experimental and control). The experimental group participated in a selected training program (including perceptual - motor trainings and aerobic trainings) for 24 sessions, 90 minutes per session. The control group did not receive any intervention. Before and after the exercise period, all participants were assessed with Digit Span from the Wechsler and Corsi block tapping tests, and the resulting data were analyzed using MANCOVA. The results showed that, Verbal Memory of the children in the experimental group, as assessed by a Digit Span from the Wechsler test, was significantly different compared with the control group (P<0.05). Additionally, there was a significant difference between the experimental and control groups in the Corsi block tapping test (P<0.05). Therefore, the selected training program helps to improve working memory in children with ADHD.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attention Deficit Hyperactivity Disorder
  • Selected training program
  • Working memory
1) American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 4th ed. Washington, DC: American Psychiatric Association; 2000.
2) Rommel A S, Halperin J M, Mill J, Asherson PH, Kuntsi J. Protection from genetic diathesis in attention-deficit/hyperactivity disorder: Possible complementary roles of exercise. J Am Acad Child Psy. 2013; 52(9): 900-10.
3) Stuss D T, Alexander M P. Executive functions and the frontal lobes: A conceptual review. Psychol Res. 2000; 63: 289–98. 
4) Rapport M D, Bolden J, Kofler M J, Sarver D E, Raiker J S. ­Alderson RM hyperactivity in boys with attention-deficit/hyperactivity disorder: A ubiquitous core symptoms or manifestation of working memory deficit. J Abnrom Child Psych. 2009; 29: 55-68. 
5) Piek J P, Dyck M J, Nieman A, Anderson M. Processing deficits in children with movement and attention problems in developmental motor disorders: A neuropsychological perspective. Arch Clin Neuropsych. 2004; 19: 1063-76.
6) Pesce C, Crova C, Cereatti L, Casella R, Bellucci M. Physical activity and mental performance in preadolescents: Effects of acute exercise on free-recall memory. Mental Health and Physical Activity. 2009; 2: 16-22. 
7) Pontifex M B, Saliba B J, Raine L B, Picchietti D L, Hillman C H. Exercise improves behavioral, neurocognitive, and scholastic performance in c­hildren with ­attention-deficit/hyperactivity disorder. J Ppediatr Psychol. 2013; 162(3): 543-51.
8) Prehn-Kristensen K, Krauel H, Hinrichs J, Fischer U, Malecki H, chuetze S, et al. Baving, methylphenidate does not improve interference control during a working memory task in young patients with attention-deficit hyperactivity disorder. Brain Res. 2011; 1388: 56-68. 
9) Wigal S H, Emmerson N, Gehricke J G, Galassetti P. Exercise: Applications to childhood ADHD. J Atten Disord. 2012; 12(1): 1-12.
10) Craft D H. Effect of prior exercise on cognitive performance tasks by hyperactive and normal young boys. Percept Motor Skill. 1983; 56: 982–79. 
11) Kang K D, Choi J W, Kang S G, Han D H. Sports therapy for attention, cognitions and sociality. Int J Sports Med. 2011; 32: 953–9.
12) Smith A L, Hoza B, Linnea K, McQuade J D, Tomb T, Vaughn A J, et al. Pilot physical activity intervention reduces severity of ADHD symptoms in young children. J Atten Disord. 2013; 17(1): 70-82.
13) Kim H, Heo H I, Kim D H, Ko I G, Lee S S, Kim S E, et al. Treadmill exercise and methylphenidate ameliorate symptoms of attention deficit/hyperactivity disorder through enhancing dopamine synthesis and brain-derived neurotrophic factor expression in spontaneous hypertensive rats. Neuroscilett. 2011; 504: 355–­9. 
14) Gapin J, Etnier J L. The relationship between physical activity and executive function performance in children with attention-deficit hyperactive disorder. J Sport Exercise Psy. 2010; 32: 753-63. 
15) کاشی علی، سرلک زهرا، نقیبی سعید. تأثیر بستۀ آموزشی ـ تمرین کاشی در بهبود سرعت پردازش اطلاعات و کاهش عوارض روانی و عصبی مردان سندرم داون. نشریۀ رفتار حرکتی. 1392؛ (14): 66ـ47. 
16) Bussing R F, Harwood M H, Garvan C W, Eyberg S M. Parent and teacher SNAP-IV rating of attention deficit hyperactivity disorder symptoms: Psychometric properties and normative ratings from school district sample. Assessment. 2008; 15: 317-28.
17) Achenbach T m, Rescorla L A. Mulicultural understanding of child and adolescent sychopathology: Implications for mental health assessment. 4th ed. New­ York: Guilford Press; 2007.
18) آشا­ شریفی حسن. نظریه و کاربرد آزمون‌های هوش و شخصیت. چاپ چهارم. تهران: انتشارات سخن؛ 1390. ص. 55ـ545.
19) Kessels R P, Berg E, Ruis C, Brands A M. The backward span of the Corsi block-tapping task and its association with the WAIS-III-digit span. Assessment. 2004;15,      426-34. 
20) خدادادی محمد، مشهدی علی، امانی حمید. نرم‌افزار آزمون حافظۀ کاری وکسلر. تهران: مؤسسۀ پژوهش­های علوم رفتاری سینا؛ 1388­.
21) Verret C, Guay M C, Berthiaume C, Gardiner P, Beliveau L. A physical activity program improves behavior and cognitive functions in children with ADHD: An exploratory study. J Atten Disord. 2012; 16: 71-80. 
22) کاشی علی، شیخ محمود، دادخواه اصغر. توان‌بخشی در سندرم داون با رویکرد فعالیت بدنی. چاپ اول. تهران: انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی؛ 1392. ص. 215ـ35.
23) صاحبان فاطمه، امیری شعله، کجباف محمد­باقر، عابدی احمد. بررسی اثر کوتاه‌مدت آموزش کارکردهای اجرایی بر کاهش نشانه‌های کمبود توجه و بیش­فعالی در دانش­آموزان پسر دورۀ ابتدایی شهر اصفهان. نشریۀ تازه‌های علوم شناختی. 1389؛ (1): 8ـ52. 
24) Hopkins M E, Nitecki R, Bucci D J. Physical exercise during adolescence versus adulthood: Differential effects on object recognition memory and brain-­derived neurotrophic factor levels. Neuroscience. 2011; 194: 84-94. 
25) میرزایی سعید، فلاح­ محمدی ضیا­، حاجی‌زاده مقدم اکبر، فتحی رزیتا، علیزاده رستم، رنجبر روح­الله. اثر 8 هفته تمرین استقامتی با مدت‌های مختلف بر سطوح فاکتورهای نوروتروفیک مشتق از مغز در پلاسمای موش‌های صحرایی نر. نشریۀ پژوهش در علوم ورزشی. 1390؛ (10): 115ـ28. 
26) Coles K, Tomporowski P D. Effects of acute exercise on executive processing,short-term and long-term memory. J Sport Sci. 2008; 26: 333–44. 
27) Vellucci S, Parrott R, Mimmack M. Down­–­regulation of BDNF mRNA, with no effect on TrKB or glucocorticoid receptor mRNAs, in the porcine hippocampus after acute dexamethosone treatment. Res Vet Sci. 2001; 70: 157-62.